Kim Demiş “Tarih Sıkıcı” Diye? Hem Enteresan Hem de Kıymetli 11 Tarihi Olay
Tarih kitaplarının tozlu sayfalarında sıkıcı savaş listeleri ve kraliyet soy ağaçlarından öteki bir şey olmadığını mı sanıyordunuz? Halbuki tarih, bazen o denli tuhaf, o denli inanılmaz olaylarla dolu ki okurken insan bir yandan kahkaha atıp bir yandan bu sahiden olmuş mu diye sorguluyor. Haydi bu olaylara birlikte bakalım!
1. Jenkins’in Kulağı Savaşı, bir sandviç yüzünden başladı.
1739’da, İngiltere ile İspanya ortasında patlak veren Jenkins’in Kulağı Savaşı tam manasıyla absürtlüğün tarih sayfalarındaki beden bulmuş haliydi. İngiliz kaptan Robert Jenkins’in, İspanyol korsanlar tarafından kulağının kesilmesi ve bu kulağı parlamentoya göstermesi üzerine halk galeyana geldi. Sonuç? İki ülke ortasında yıllarca süren bir savaş! Düşünsenize, bir kulağın koparılması, binlerce insanın hayatını değiştirdi. Savaş, Karayipler ve Güney Amerika kıyılarında önemli ekonomik tesirler bıraktı.
2. Bir zerzevat İrlanda’nın yazgısını değiştirdi.
1845’te İrlanda’da patates mahsullerine musallat olan bir mantar, milyonlarca insanın vefatına ve göç etmesine neden oldu. İrlandalılar için patates, yalnızca bir yemek değil hayatın ta kendisiydi. Eserler çürüyünce açlık, hastalık ve kitlesel göç kaçınılmaz hale geldi. Amerika’ya ve dünyanın dört bir yanına yayılan İrlandalı göçmenler, gittikleri her yerde kültürel izler bıraktı. Haliyle de bu süreç, hem İrlanda’nın hem de Amerika’nın toplumsal dokusunu etkiledi. Görünüşte kolay bir tarım felaketi, koca bir ulusun tarihini kökten değiştirdi. Demek ki, bir zerzevat bazen bir ihtilal kadar güçlü olabiliyormuş.
3. Napolyon’un tavşan avı fiyaskosu.
Napolyon Bonapart bir gün zaferini kutlamak için dev bir tavşan avı düzenlemeye karar verdi. Lakin organizatörler, yabanî tavşan bulmak yerine evcil tavşanlar kiralayınca işler karıştı. Av hür bırakıldığında, yüzlerce tavşan korkup kaçmak yerine Napolyon ve adamlarına saldırmaya başladı! Napolyon, tarihte birçok savaş kazanmış olabilir ancak tavşan ordusuna yenildiği bu olayla da unutulmaz oldu. Bu küçük ancak komik anekdot, tarihin büyük adamlarının da bazen küçük düşebileceğini göstermekte. Kibir, tabiatın doğallığına yenik düştü adeta. Bazen de eğlenceli…
4. Berlin Duvarı’nın ezkaza açılması.
1989’da Berlin Duvarı’nın yıkılmasına sebep olan olaylar zinciri, aslında bir basın toplantısındaki yanlış anlaşılmayla başladı. Bir hükümet yetkilisi, yeni seyahat düzenlemelerini açıklarken ‘Hemen yürürlüğe girdi.’ üzere yanlış bir söz kullandı. Bunu duyan halk, sonlara akın etti ve hudut muhafızları şaşkınlık içinde kapıları açmak zorunda kaldı. Bir anda tüm dünyanın gözleri önünde tarih yazıldı. Halbuki kimse o gün bu türlü bir ihtilali planlamamıştı. Bazen en büyük değişimler, büsbütün plansız, bir lisan sürçmesiyle başlar gördüğünüz üzere.
5. İskenderiye Kütüphanesi’nin yok olması.
Antik dünyanın bilgi hazinesi olan İskenderiye Kütüphanesi’nin nasıl yok olduğuna dair birçok teori var. Kimine nazaran savaşlarda yandı, kimine nazaran taammüden yakıldı. Binlerce yıllık bilim, ideoloji, matematik ve tarih bilgisi bir gecede kül oldu. Bu olay, insanlığın bilgiye ulaşımını yüzlerce yıl geriye itti. Düşünsenize, tahminen de o kütüphane yok olmasaydı bugün Mars’ta kentler kurmuş olacaktık! Bilginin korunması, uygarlıkların yazgısını belirliyor. Tarih bize, tek bir kıvılcımın medeniyetleri nasıl yakabileceğini gösteriyor.
6. Yangın çıktı, fareler yok oldu. Büyük Londra Yangını, öteki bir olaya sebebiyet verdi.
1666’da Londra’yı kasıp kavuran yangın, kentin dörtte üçünü yok etti. Lakin bu büyük felaket, değişik bir biçimde Londra’nın veba salgınından kurtulmasına da yardımcı oldu. Zira yanan binalarla birlikte veba taşıyan fareler ve pireler de yok oldu. Acı bir bedel karşılığında kentin sıhhati tekrar tesis edildi. Yıkım bazen yenilenmenin ön şartı olabiliyor işte.
7. Bir muahedenin kaybolması: Magellan’ın dünya çeşidi.
Ferdinand Magellan, 1519’da dünyayı dolaşan birinci deniz seferini başlattı. Lakin ironik formda, kendisi seyahatin tamamını göremedi zira Filipinler’de bir çatışmada hayatını kaybetti. Gemileri ise seyahate devam etti ve nitekim de dünyanın etrafını dolaştı. Magellan böylelikle dünyayı dolaşan adam unvanını vefatından sonra aldı! Hayat bazen gayeye ulaşamadan tarihe geçmekle sonuçlanabiliyor.
8. Mona Lisa’nın çalınışı.
1911 yılında Louvre’dan çalınan Mona Lisa, iki yıl boyunca kayıp kaldı. Resmi İtalyan milliyetçisi Vincenzo Peruggia çalmıştı ve tabloyu İtalya’ya geri getirmek istediğini sav etti. Bu olay sayesinde Mona Lisa dünya çapında bir şöhret kazandı. Yani hırsızlık ironik bir biçimde tablonun ününe ün kattı!
9. Bir sandık çayın tetiklediği ihtilal.
1773’te Amerikan kolonistleri, İngiltere’nin vergilerini protesto etmek için Boston Limanı’ndaki İngiliz gemilerine girip çayları denize döktü. Bu olay, Amerikan Devrimi’nin fitilini ateşledi. Görünüşte yalnızca bir çay dökme aksiyonu, koskoca bir imparatorluğa baş tutulmasına yol açtı. Çayın dalgalarla buluşması, özgürlük gayretinin müziğine dönüştü. Tarih bazen kahramanları limanlarda doğurur sanıyoruz ki.
10. Karanlık çağlar ve unutulan teknolojiler.
Roma İmparatorluğu’nun çöküşünden sonra Avrupa, yaklaşık 500 yıl süren bir bilgi kaybı devrine girdi. Su kemerleri, yollar, beton üzere teknolojiler unutuldu. Meğer Antik Roma, mühendislikte çağının çok ilerisindeydi. Tarih, ilerlemenin daima bir seyahat olmadığını geriye de düşülebileceğini gösteriyor. Karanlık çağlar, insanlık tarihinin duraklama ve unutma anlarıydı. Her medeniyet, öğrendiklerini unutmamak için daima uyanık olmalı. Yoksa geçmişin ışığı bile sönebilir.
11. Marie Antoinette’in “Ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler” kelamı.
Fransız İhtilali öncesinde halk açlıkla boğuşurken, kraliçe Marie Antoinette’in “Ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler” dediği tez edilir. Gerçekliği tartışılsa da bu kelam, halkın yöneticilere olan öfkesini körükledi. İhtilalin simgesi haline geldi ve monarşinin yıkımına katkıda bulundu. Sözler, kılıçlardan keskin olabiliyor.
Kaynak: Onedio
Yorum gönder